Mirosław Hermaszewski. Pierwszy Polak w kosmosie

27 czerwca 1978 roku o godzinie 17:27 z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie wystartował statek kosmiczny Sojuz 30 pod dowództwem radzieckiego kosmonauty pułkownika Piotra Klimuka. W składzie załogi znalazł się 37-letni Polak, major Mirosław Hermaszewski, wyłoniony z grona 300 polskich kandydatów do lotu kosmicznego w ramach międzynarodowego programu Interkosmos, utworzonego przez ZSRR. Po dwóch dniach załoga Sojuz 30 połączyła się z naukową stacją orbitalną Salut 6-Sojuz 29, gdzie wykonano program badawczy. W kosmos Polak zabrał flagę i godło państwowe PRL, fotografię Edwarda Gierka i Leonida Breżniewa, kopię pierwszej księgi „O obrotach ciał niebieskich” i rysunku systemu słonecznego Mikołaja Kopernika, ziemię z pól Lenino i Warszawy oraz miniaturowe wydanie „Manifestu Komunistycznego”. W osobistym bagażu miał m.in. zdjęcie najbliższej rodziny oraz miniaturowe wydanie „Pana Tadeusza”, które po wielu latach podarował papieżowi Janowi Pawłowi II. Lot trwał 8 dni (dokładnie 7 dni, 22 godziny, 2 minuty i 59 sekund), w czasie których dokonano 126 okrążeń Ziemi. Radziecko-polska załoga Sojuz 30 wylądowała na Ziemi 5 lipca 1978 roku na stepach Kazachstanu. 6 lipca po przybyciu do Moskwy i powitaniu z rodzinami, Piotr Klimuk i Mirosław Hermaszewski pojechali na Kreml, gdzie odbyła się uroczystość wręczenia im wysokich odznaczeń radzieckich. Polak otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego, Order Lenina oraz medal Złotej Gwiazdy. Leonid Breżniew powiedział wtedy: "Syn Ojczyzny Kopernika był w kosmosie, to fantastyczne. Dla Polski i Polaków to jest powód do wielkiej narodowej dumy". Po powrocie do kraju Hermaszewski otrzymał wiele wysokich odznaczeń państwowych oraz wyróżnień od Polskiej Akademii Nauk. Główną nagrodą dla niego był samochód - polonez koloru "zieleń stepowa".

Bajkonur, Kazachstan, 27.06.1978, kosmonauci Sojuz 30 przed startem, od lewej: dowódca lotu kosmonauta radziecki Piotr Klimuk i polski kosmonauta Mirosław Hermaszewski

Źródło: Agencja FORUM

Autor: Tadeusz Zagoździński