W 1981 r. władze PRL wprowadziły kartki na mięso i jego przetwory. Taki system obowiązywał do 1989 r.
żródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
28 lutego przypada kolejna rocznica wprowadzenia w Polsce reglamentowanej sprzedaży mięsa i jego przetworów. Tego dnia Polacy po raz pierwszy odebrali karty zaopatrzenia na mięso wprowadzone uchwałą Rady Ministrów nr 38 z 20 lutego 1981 r. Trzeba przypomnieć, że wprowadzenie kartek było realizacją 13 postulatu porozumienia gdańskiego z sierpnia 1980 r.
Uchwała Rady Ministrów w sprawie reglamentowanej sprzedaży mięsa i jego przetworów mówiła, że ograniczenia w sprzedaży mięsa miały obowiązywać jedynie przez trzy miesiące - od 1 kwietnia do 30 czerwca 1981 r.
Zamiast tego zakres reglamentowanych towarów zwiększył się już w kwietniu i objął: masło, mąkę, kaszę i ryż, a następnie też mydło, proszek do prania oraz papier toaletowy. Następnie zaczęto reglamentować mleko dla niemowląt, czekoladę, cukierki, papierosy i alkohol. Po ogłoszeniu stanu wojennego Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego wprowadziła jeszcze talony na benzynę oraz kupony na obuwie.
Ostatecznie reglamentację artykułów codziennego użytku wycofał rząd Mieczysława Rakowskiego. Ostatnim towarem reglamentowanym było właśnie mięso. Kartki na nie obowiązywały do końca lipca 1989 r.
Mielonka turystyczna, parówki i jedna sztuka drobiu
W uchwale Rady Ministrów z lutego 1981 r. dokładnie określono, ile mięsa i wędlin mogą nabyć przedstawiciele danej grupy zawodowej. Największą grupę stanowili posiadacze karty zaopatrzenia B: wszyscy zatrudnieni w pozarolniczej gospodarce uspołecznionej, emeryci i renciści oraz inwalidzi oraz młodzież ucząca się czy cudzoziemcy zamieszkali i zatrudnieni w Polsce.
Kartka na mięso z czasów PRL-u - to ostatnia ich partia z sierpnia 1989 r. Kartka M-II robotnicza, dla osoby pracującej fizycznie.
Mogli oni nabyć mięsa z grupy I (schab, karkówka, szynka z kością, łopatka z kością oraz wołowina bez kości) o wadze 0,4 kg. Poza tym: 0,85 kg mięsa z grupy II (żeberka, boczek, golonka, wołowina z kością, pręga, mielone, wątroba, ozory nerki, serca).
Należało im się też 0,4 kg wędlin grupy I (kiełbasa: starowiejska, knyszyńska, oławska, wolska i podlaska, baleron, szynka gotowana czy polędwica sopocka, boczek gotowany, wieprzowina i wołowina w sosie własnym oraz konserwy mięsne wysokiej jakości) oraz 0,85 kg grupy II (kiełbasy: zwyczajna, parówkowa, litewska, krakowska parzona, mielona i żuławska, parówki i mortadela, mielonka turystyczna oraz pasztet luksusowy) plus jedna sztuka drobiu.
Najwięcej mięsa i wędlin mogli zakupić posiadacze karty zaopatrzenia C. W sumie 5 kg miesięcznie. Były to osoby stale wykonujące pracę pod ziemią - górnicy węgla kamiennego, soli oraz rud metali, kobiety od piątego miesiąca ciąży oraz matki karmiące.
Obecnie Polacy zjadają statystycznie ok. 5 kg mięsa miesięcznie. Najwięcej w formie wędlin (ok. 2 kg) i drobiu - 1,45 kg.
System kartkowy w PRL
System kartkowy nie był niczym nowym. Działał w okresie okupacji oraz zaraz po II wojnie światowej. Jeszcze w latach 70. XX wieku wprowadzono reglamentację cukru.
Kartki na cukier, a właściwie bony towarowe, weszły do obiegu zaraz po znacznych podwyżkach cen wprowadzonych przez władze PRL 24 czerwca 1976 r. Średni wzrost cen zaplanowanych przez rząd wynosił od 30 do 100 proc. Mięso podrożało o 69 proc., drób o 30 proc., masło i sery o 50 proc., a cukier o 100 proc. Jednocześnie zaproponowano wprowadzenie rekompensat, które miały wynosić od 240 zł do ok. 1 tys. zł. Ich wysokość była proporcjonalna do wysokości zarobków. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wynosiło wówczas 4281 zł.
Osoby posiadające kartki miały prawo do zakupu określonej ilości cukru po cenach sprzed podwyżki (10,50 zł za kg). Natomiast pozostałą część cukru można było zakupić po cenach komercyjnych (26 zł za kg).
